Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jeszcze 2 tygodnie temu rozpoczynałam swoje przemówienie od tego, że poinformowałam, że rata kredytu hipotecznego za niewielkie, dwupokojowe mieszkanie, wzięte w kredycie na 25 lat to obecnie 2,5 tys. zł. To wzrost o ponad 50% w stosunku do raty z września poprzedniego roku. Te dane jednak bardzo szybko się dezaktualizują. Gdy banki usiądą do stolika ustalać WIBOR, znowu okaże się, że jest to więcej. Kiedy zapytamy ludzi, o ile wzrosły raty ich kredytów hipotecznych, słyszymy: o 1000 zł, 1500 zł, 1200 zł, 900 zł. To nie jest mityczne 200 zł czy 300 zł marszałka Karczewskiego.
Tymczasem państwa projekt wraca z podkomisji komisji finansów i mamy za sobą tak naprawdę nie tylko obrady, ale również oceny samych kredytobiorców, a oni jasno mówią: wakacje kiedyś się skończą, a my nie wiemy, co się wydarzy, kiedy trzeba będzie z nich wrócić. Wobec tego mam bardzo konkretne pytania do pana ministra: Jakie działania podejmował i podejmuje rząd, by banki oferowały więcej kredytów hipotecznych o stałej, a nie zmiennej, stopie oprocentowania? Przypomnę, że Polska jest w tym zakresie ewenementem na skalę europejską – nigdzie indziej nie jest tak wiele kredytów opartych na zmiennej, bardzo ryzykownej, niekorzystnej dla klientów stopie oprocentowania. Co zrobiły w tej sprawie banki kontrolowane przez rząd? Czy tutaj znowu pojawił się jakiś imposybilizm? Jakie rozwiązania macie państwo dla ludzi, którzy już nie posiadają zdolności kredytowej? Jak wygląda zarządzanie masą spadkową po programie ˝Mieszkanie+˝? Co z dziesiątkami tysięcy rodzin czy młodych, ciężko pracujących ludzi, którzy wciąż czekają na jakąkolwiek opcję mieszkania nie na kredyt czy nie kątem u rodziców?
Jesteśmy w kryzysowej sytuacji i potrzebujemy rozwiązania, które zmniejszy koszty kredytów dla zwykłych ludzi. I to rozwiązanie jest na stole, to rozwiązanie również głosami Prawa i Sprawiedliwości zostało odrzucone, chodzi o zmrożenie WIBOR-u do poziomu z 2019 r. na co najmniej 12 miesięcy. To realna pomoc, a nie chwilowa ulga. Co więcej, to rozwiązanie jest odporne na samobójczą politykę Narodowego Banku Polskiego i regularne podwyżki stóp procentowych. Ale to wszystko nie będzie działać, jeżeli nie będzie opcji alternatywnej wobec kredytów hipotecznych na mieszkania. I nie może być też tak, że w Polsce jedyną i domyślną alternatywą jest: albo kredyt hipoteczny, albo oczekiwanie na spadek po rodzicach. Państwo musi prowadzić realną politykę mieszkaniową, wspierać w tym samorządy, odpowiednio je dotować, by umożliwić im budowanie nie tylko mieszkań socjalnych czy komunalnych, ale także mieszkań na wieloletni wynajem, mieszkań dla ludzi zarabiających średnią krajową. Zamiast tego mamy gminy wyprzedające lokale komunalne i tereny pod zabudowę, klęskę programu ˝Mieszkanie+˝ i Pocztę Polską sprzedającą bardzo atrakcyjne działki, na których mogłoby powstać takie właśnie osiedle.
Szanowni Państwo! Na kryzysie i rosnącym wskaźniku WIBOR zarabiają oczywiście banki, ale deweloperzy też się tego nie obawiają, dlatego że oni mają już plan B. Te mieszkania za moment skupować będą fundusze inwestycyjne. I jak się państwo polskie do tego przygotowało? Jakie macie narzędzia? Bo w przypadku Airbnb udajecie, że państwa polskiego nie ma i nie reagujecie na te rzeczy, które dzieją się z rynkiem mieszkaniowym. Pora zrozumieć, że mieszkalnictwo to sektor tak samo wymagający polityki jak edukacja czy zdrowie, tak samo wymagający namysłu, refleksji i systematycznej pracy. Potrzebujemy solidnych, szeroko zakrojonych inwestycji w mieszkania na tani wynajem. Potrzebujemy uporządkowania uczciwych kredytów hipotecznych, szybkich rozwiązań, takich jak zamrożenie WIBOR-u.
Zgłaszamy poprawkę, która sprawi, że większa grupa kredytobiorców będzie mogła skorzystać z tego wsparcia, jakim jest Fundusz Wsparcia Kredytobiorców, ale nie mamy też wątpliwości: to, co państwo proponują, to jest zdecydowanie za mało. Nie możemy czekać do stycznia, a wy nie możecie mówić: zobaczymy, jak wasze raty będą się kształtować wtedy, kiedy już zdecydujemy, jaki wskaźnik zastąpi WIBOR. Dziękuję bardzo.
Posiedzenie nr 56 w dniu 08-06-2022 (1. dzień obrad), 11. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (druki nr 2269 i 2318).